Waarom 'goed' beter is dan 'perfect'
Perfectionisme: een term met een soort mystieke aantrekkingskracht. Het is wat goede sporters tot echte topsporters maakt. Tenminste, zo lijkt het misschien. Want perfectionisme is een eigenschap die vaker negatief dan positief uitwerkt op je prestaties.
Perfectionisme is in wezen niets anders dan het streven naar perfectie. En dat is meteen het knelpunt: want perfectie bestaat niet. Dat je streeft naar kwaliteit, dingen echt heel goed wil doen: dat is prima. Kritisch blijven op je eigen prestaties is essentieel om jezelf te blijven verbeteren. Je hoort ook vaak bij topsporters die na een goede prestatie worden geïnterviewd dingen als ‘die bocht liep net niet helemaal goed’ of ‘ik had dat misschien anders moeten doen’. Altijd blijven kijken wat er nog beter kan, is een eigenschap die past bij mensen die het beste uit zichzelf halen. Maar ga je daarin te ver, dan kleeft er ook een keerzijde aan.
De kunst van het falen
Perfect willen zijn betekent namelijk ook dat je geen fouten toestaat en dat falen rampzalig is. En, news flash, dat is het niet. Sterker nog: je hebt fouten en falen nodig om beter te worden. Als baby ben je ongetwijfeld heel wat keren op je neus gegaan toen je wilde leren lopen. Toen je ging paardrijden, ben je vast wel eens gevallen. En een dressuurruiter die nooit verkeerd is gereden in de ring, heb ik nog nooit ontmoet. En weet je? Op zo’n moment baal je even, maar daarna moet je er om kunnen lachen. Want je overleeft dat best, een keertje puntenaftrek door een programmafout. Natuurlijk is het jammer als je daardoor een prijs of zelfs een titel misloopt, maar het zegt niets over jou als persoon. Je bent niet ineens een kluns, loser of sukkel. Sterker nog: je bent gewoon een mens, en hopelijk een die leert van zijn fouten.
Tevreden leren zijn
De kunst is om een balans te vinden tussen streven naar beter en tevreden zijn met waar je nu staat. ‘Progress, not perfection’ is zo’n tegeltjestekst die daarnaar verwijst. En die progressie moet je dan, volgens mij, ook een beetje losjes zien. Want je hoeft echt niet elke dag beter te zijn dan de dag ervoor. Succes is nooit een rechte lijn. Je mag af en toe een dip hebben, merken dat het minder gaat en daarvan balen. Dan rijst
de vraag of het je lukt om eruit te klimmen. Kun je een goede analyse maken van wat er aan de hand is en wat er nodig is om weer terug te komen? Super belangrijk in zo’n fase is je omgeving. Vraag om hulp als je denkt dat dat kan helpen. Of dat nou technische aanwijzingen zijn met rijden, in de vorm een aanpassing van je materiaal of mentale handvatten om je perfectionistische neigingen te kunnen tackelen: organiseer die hulp.
Dát is pas echt progressie.
